Veelgestelde vragen

Binnen de beleggingscategorie aandelen ligt de focus op financiële en maatschappelijke waardecreatie voor de lange termijn. We beleggen in een overzichtelijk aantal financieel solide bedrijven die we selecteren op basis van een grondige analyse.  

Bedrijven moeten financieel aantrekkelijk zijn en daarnaast ook maatschappelijk relevant. Ze lopen in hun sector voorop in duurzaamheid, of ze hebben de potentie om dat te doen. Ook kunnen ze goed inspelen op ontwikkelingen in de maatschappij. Het is de intentie om deze bedrijven voor de lange termijn in de portefeuille aan te houden.  

Ons beleggingsbeleid is continu in ontwikkeling. We volgen de wensen van huisartsen, de toenemende wet- en regelgeving en nieuwe marktontwikkelingen en inzichten.  

De primaire doelstelling van ons beleggingsbeleid is om, door het vermogen van onze deelnemers te beleggen, rendement te genereren voor het uitbetalen van de toekomstige pensioenuitkeringen. We stellen een robuuste beleggingsportefeuille samen die zorgt voor de realisatie van een goed pensioen. Daarbij beleggen we voor de lange termijn, zorgen voor een effectieve spreiding en maken vooraf in ons beleid afwegingen tussen risico en rendement. Ook de invulling van de aandelenportefeuille vindt plaats binnen deze kaders. 

Daarnaast willen wij eenvoudiger kunnen uitleggen waarom we in bepaalde bedrijven beleggen. Verder weten we uit onderzoek dat acht op de tien huisartsen willen dat hun pensioengeld bijdraagt aan een betere wereld. Het wordt steeds duidelijker dat het toepassen van alleen ESG-data als indicator voor duurzaamheid (wat we voorheen deden) beperkingen kent. Met meer focus in de portefeuille leren we de bedrijven echt kennen en kunnen we hier beter invulling aan geven.  

Als pensioenfonds werken we binnen een strikt governance model waarbinnen besluitvorming plaatsvindt. Het bepalen van het beleggingsbeleid is de verantwoordelijkheid van het bestuur, dat voor de helft uit huisartsen bestaat. Het bestuur wordt hierin geadviseerd door de beleggingscommissie en de sleutelfunctievervuller risicobeheer. 

Voor besluitvorming kunnen ideeën worden gedeeld of getoetst bij de Vergadering van Afgevaardigden, de ledenraad van de beroepspensioenvereniging. Deze bestaat uitsluitend uit huisartsen. Het Verantwoordingsorgaan controleert het bestuur achteraf of zij juist heeft gehandeld en juiste processen zijn gevolgd.

Als pensioenfonds hebben we ruim drie jaar gewerkt aan de plannen voor de nieuwe aandelenportefeuille. De plannen zijn vele malen besproken en getoetst door de beleggingscommissie en het bestuur. Ook de ledenraad en het Verantwoordingsorgaan zijn gedurende het proces geïnformeerd over deze plannen.

Dankzij dit grondige proces hebben we de keuzes van alle kanten kunnen bekijken en een duidelijke risicoafweging kunnen maken.

Als pensioenfonds hebben wij als doelstelling een goed pensioen uit te keren aan huisartsen. Financieel rendement staat daarom voorop. Voor elke beleggingscategorie hanteren wij een langetermijndoelstelling. Voor de categorie aandelen blijft deze ongewijzigd, ook met de nieuwe strategie.  

Op de korte termijn kan het rendement anders uitvallen dan het met de oude strategie zou hebben gedaan, we beleggen immers in andere bedrijven. Maar het verwacht rendement voor de lange termijn blijft gelijk. Toch kan niemand de toekomst voorspellen en wat het uiteindelijke rendement zal zijn, weten we niet.  

Deze strategie heeft geen impact op uw toekomstige pensioen. De rendementsverwachting blijft ongewijzigd. 

Aandelen vormen ongeveer een kwart van onze totale beleggingsportefeuille. Voor huisartsen in de opbouwfase ligt dit percentage hoger, op ongeveer 33 procent.  

Voor het behalen van een rendement en het vermijden van onnodige risico’s beleggen we gespreid. Dit betekent dat we naast aandelen ook beleggen in onder andere categorieën zoals hypotheken, vastgoed en obligaties. De verdeling over verschillende beleggingscategorieën is cruciaal voor het spreiden van risico’s in het beleggingsproces.  

Daarnaast hebben we ook binnen de aandelenportefeuille een uitgebreid risicokader van limieten en restricties. Zo hanteren wij limieten voor regio’s, landen, bedrijfssectoren en andere marktkarakteristieken. Daarnaast biedt een portefeuille van 60 tot 100 bedrijven voldoende spreiding tegen individuele bedrijfsrisico’s.   

Het is belangrijk om te beseffen dat elke beleggingsstrategie risico’s met zich meebrengt. Of we nu in zeventig, zevenhonderd of zevenduizend bedrijven beleggen. Ook passief beleggen – blind de brede markt volgen – is een keuze met bijbehorende risico’s. 

Een index van duizenden namen lijkt op het oog goed gediversifiseerd, maar op dit moment betekent dat een zeer grote blootstelling naar de Amerikaanse economie, met name de techgiganten. Hierin zit dus – ondanks de duizenden posities – ook een reëel concentratie-risico, alsmede een duurzaamheidsrisico. 

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat veertig tot zestig bedrijven al voldoende bescherming bieden tegen individuele bedrijfsrisico’s. De toegevoegde waarde van elk volgend bedrijf in de portefeuille neemt daarna snel af.  

Er is in ons geval dus nauwelijks sprake van minder risicospreiding. Wel zorgt de concentratie voor een betere beheersing van risico’s vanwege meer grondige kennis van de bedrijven.   

Met een overzichtelijke portefeuille kennen we bedrijven beter en minimaliseren we de kans op nare verrassingen. Controverses zijn nooit helemaal uit te sluiten, maar we kunnen wel de kans hierop zo klein mogelijk maken. 

Doordat we niet de brede markt volgen, is de kans groot dat we niet vanaf dag één beleggen in een bepaalde positie die fors stijgt op de beurs. Maar vanwege de inrichting van de strategie, met een focus op waardecreatie voor de lange termijn, verschijnen dergelijke bedrijven vanzelf op onze radar wanneer ze financieel en maatschappelijk relevant blijken te zijn.  

Bovendien werkt dit risico ook de andere kant op: door de inherente diversificatie van een compacte aandelenportefeuille voorkomen wij ook dat overgewaardeerde bedrijven een te grote rol spelen in de portefeuille.  

Door deze strategie zullen er altijd kansen te vinden zijn die gemist zijn. Aan de andere kant zullen ook voldoende slecht presterende bedrijven zijn waarin wij, met dank aan de selectie, niet belegd waren. 

Voor de monitoring van beleggingsresultaten wordt er veelal gekeken naar een proxy voor de brede aandelenmarkt – de zogeheten benchmark. Er bestaat echter geen goede proxy voor de totale aandelenmarkt en is er een grote diversiteit aan aandelenindices die hiervoor zou kunnen worden gebruikt.  

Wij hebben ervoor gekozen om geen officiële benchmark aan te wijzen. Daarvoor in de plaats hebben wij een uitgebreid monitoringskader opgesteld waarbij wij diverse maatstaven gebruiken om het portefeuillerendement te monitoren voor de korte en middellange termijn. Een vergelijking met de MSCI ACWI index maakt hier ook deel van uit.  

Zo willen wij continu begrijpen en kunnen verklaren wat er gebeurt in de portefeuille, en monitoren of we nog steeds goed op weg zijn richting de langetermijndoelstelling.  

Elke beleggingsstrategie is anders en leidt tot andere uitkomsten. Van tevoren is niet te voorspellen welke strategie het meeste rendement oplevert. Wij zijn ervan overtuigd dat we met deze nieuwe aandelenstrategie de lange termijn rendementdoelstelling kunnen behalen, net zoals de een brede marktindex als de MSCI ACWI dit waarschijnlijk zal doen.  

Het pad hiernaartoe zal tussentijds van elkaar afwijken, maar dat is niet erg. De MSCI ACWI is op zijn beurt meer vatbaar voor marktbubbels; er wordt immers het meeste in de grootste bedrijven geïnvesteerd. Wij kiezen ervoor om zo min mogelijk transacties te doen, voor de lange termijn in bedrijven te beleggen en minder mee te gaan in de waan van de dag. 

Elk fonds heeft te maken met de voorkeuren van haar eigen deelnemers. Daarom maakt elk fonds eigen afwegingen en keuzes ten aanzien van beleggen. Wij houden rekening met de wensen van de 26.000 huisartsen die bij ons pensioen opbouwen. We doen hiervoor regelmatig onderzoek.  

Het rendement van een pensioenfonds hangt af van meer factoren dan alleen de invulling van de aandelenportefeuille. Mede daarom zijn rendementen van fondsen onderling moeilijk vergelijkbaar.  

Veel pensioenfondsen beleggen voor hun aandelenportefeuille in de brede markt, zoals wij voorheen ook deden. Er zijn fondsen die een vergelijkbare keuze hebben gemaakt. Eerder stapten onder meer het Pensioenfonds voor Metaal & Elektrotechniek, Pensioenfonds voor Rail & OV en PNO Media over op een vergelijkbare aandelenstrategie. Andere fondsen onderzoeken die mogelijkheid. Ook zijn er grote fondsen die een vergelijkbare strategie volgen voor een deel van hun aandelenportefeuille.  

Wij zien dat alle fondsen met een focusstrategie kiezen voor een eigen benadering en invulling. Hierdoor zijn ook deze strategieën niet één-op-één vergelijkbaar.